“Batzarrak eguneratu egin behar dira, posible eta beharrezkoa da”

Patxi Azparren
Eusko Lurra Fundazioko kidea
Urola Kostako Hitzan egindako elkarrizketa

Otsailaren 15-ean, Zarautzen, Batzarrei eta Auzolanari buruzko BATzarra jardunaldiak antolatu zituzten. Bertan, Patxi Azparrenek Batzarrei buruzko hitzaldia eman zuen eta honi buruzko azalpenak emateko, elakrrizketa egin zioten Hitzan. Hona testua:

Batzarren historiari errepasoa egingo dio Lizargorri talde ezker soberanistako Patxi Azparrenek, eta egitura horrek egun dituen erronkak azaldu. Jardunaldietako lehen ekitaldia izango da, gaur 19:00etan Putzuzulon.

Zer funtzio zuten batzarrek?
Erakunde hauek funtzio gorenak zituzten: jendarte antolaketa, herritartasuna ematea, eskualdeko eskonomia arautzea, erabakiak hartzeko prozesuak bideratzea, lurraren defentsa eta justiziaren kudeaketa.

Nola funtzionatzen zuen? Zergatik sortu ziren?
Batzarra izenaz ezagutu ditugun erakundeek, ezbairik gabe, gure aitzinako historian dute sorburua. Iritsi den informazioa partziala da, eta iturri idatzietatik baino ez da jaso. Aldiz, bestelako tresna analitikoak erabiliz, baiezta genezake batzarrek herri indigenen antolakuntza ereduan dutela jatorria. Mendeetako oreka sozioekonomiko, politiko, kultural eta ekologiko baten ondorioa dira. Taldeari iraunkortasuna emateko tresnak ziren, bizi-iraupena bermatzeko sortutako herri-asanbladak.

Nola zeuden egituratuta?
Halabeharrez aldatzen joango ziren, eta egituraketak egokitzapenak izango zituen, baina batzarren antolaketa familien biltoki horizontala zela esan dezakegu. Asanblada, biltzar burujabeak eta garaikideak ziren, beste erakundeekin alderatuta, demokratikoak.

Egun bestelakoa da egitura. Zergatik aldatu zen? Zerk eraginda?
Batzarren moduko biltzarrak oso ohikoak izan dira herri eta kultura askotan. Aldiz, munduko zati honetan, beste eredu batzuk nagusitzen joan ziren; mundu indoeuropeotik eta kultura judeokristautik zetozen eredu jerarkikoak, matxistak eta gerrazaleak, alegia. Lehia luzea izan zen, hemen eta leku askotan. Boteretsuek ideologia berriek ematen zizkieten baliabide sinboliko eta fisikoak erabili zitzuten bere herrikideen gainetik juridikoki bereizteko, eta horrek boterea eman zien. Apaizek, gerlari profesionalek, jauntxoek eta gero kapitalistek batzarren sistema irauli zuten.

Orduko batzarren zantzurik ba al dago egun?
Batik bat Araban eta Nafarroan batzarren hondarrak bizirik daude. Foru legealdian ere zantzu batzuk egon badaude. Sistema osoa ez zuten birrindu, eta adierazgarrietako bat basoen eta lurren jabetzan ikus daiteke oraindik.

Egun egitura hori berreskuratzeko aukerarik ba al dago? Nola egin daiteke? Zeren bitartez?
Egitura hauek ahaidetasunean oinarritutako erakundeak ziren. Egungo jendartea erabat ezberdina da, baina batzarrek kontrolatzen zituzten esparruak herritarren eskuetara itzuli behar zaizkigu. Batzarrak eguneratu behar dira, posible da, beharrezkoa. Egungo batzarrak demokrazia parte-hartzailearen isla izan litezke. Udalen sistemarekin batera herritarren parte hartzea ziurtatzeko batzarren sistema berrantola daiteke.

Elkarrizketa eta Batzarrei eta Auzolanari buruzko informazioa Urola Kostako Hitzan

 

Facebook Twitter Email

Deja un comentario

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos necesarios están marcados *

*

Puedes usar las siguientes etiquetas y atributos HTML: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>