Baskoniako ipuin bat.

Juan Martin Elexpuru
Euskal Filologian doktorea

Nolako astea! Igande gauean euskaldun asko oheratu ginen pentsatzen, mitozale amorratuak izaki, Paleolito Aroko gizakiaren jatorrikoak ginela ziurrenik, Ekain, Lascaux eta Altamira margotu zuten haien ondorengoak. Aita Barandiaranek hori iradoki zigun, eta berriki egin diren azterketa genetikoek ere ez dute ezeztatu, aztarna paleolitiko ugari omen dagoelako gure gene-zopan.

Baina asteleheneko gosariarekin, lurrikara. “Euskaldunak ez dira uste bezain zaharrak” titulatzen zuen Madrileko egunkari batek. «Je-je, kar-kar!», suma zitekeen lerro artean. Asteartean euskal prentsara eta Internetera argibide bila jo eta jakin genuen Atapuercako zenbait giza hezur aztertu dituztela Upsala-n eta ondorioztatu dutela orain dela zazpi mila urte inguru heldu zirela euskaldunak Ekialde Hurbiletik eta aldean ekarri zutela laborantza eta abeltzaintza Europara. Gainera, sardiniarren eta euskaldunen arteko antz genetiko harrigarria nabarmentzen zen, eta euskara eta paleosardiniera senideak izan zitezkeela iradokitzen. Tira, hain gaizki ere ez, pentsatu nuen; alde batetik, milaka urteak galtzen genituen, baina bestetik, ez da ahuntzaren gauerdiko eztula laborantzaren eta abeltzaintzaren ekarleak izatea Europara, eta, nork daki agian asmatzaileak ere bai. Gainera, euskara eta paleosardinieraren arteko senidetasunaz liburua amaitzear dudanez… je-je, kar-kar. Sigue leyendo

Euskadi ¿El segundo frente?

 

Josemari Lorenzo Espinosa

El nacionalismo vasco, y el PNV en particular, siempre ha sido “compasivo” con las crisis españolas. La supeditación de los asuntos políticos vascos a los problemas españoles tiene una larga tradición en el nacionalismo y en el partido. Ya en julio de 1936, unos días antes del golpe militar, Jose Antonio Aguirre, a la sazón parlamentario español, publicaba en el “Euzkadi” un artículo manifestando su comprensión con los problemas del Estado. La actitud del que luego sería primer lehendakari era un modelo de conducta irreprochable con las necesidades del “enemigo”.

España estaba inmersa en una de sus crisis político-sociales cíclicas. Los nacionalistas habían presentado hacía tiempo su reclamación de estatuto, que permanecía olvidada en los cajones gubernamentales mas profundos. En esos días de julio, se produce el atentado y muerte de Calvo Sotelo, el jefe de la oposición al gobierno republicano. Entonces Aguirre se dirige (15-7-36) a los lectores nacionalistas:

Unos luctuosos sucesos que, como es natural, han causado profunda impresión, detienen por el momento la atención que se venía prestando al tema del Estatuto Vasco. No puede extrañarnos. La preocupación del gobierno español está en estos momentos circunscrita al tema que apasiona en tertulias y corrillos”. Sigue leyendo

Torturadores impunes

 

Xabier Makazaga, Investigador del terrorismo de Estado

La mayoría de los torturadores condenados en firme por torturar ciudadanos vascos detenidos por motivos políticos han sido indultados por el Gobierno y bien pocos han sido los no indultados a quienes han aplicado realmente las penas impuestas.

Sirva como ejemplo lo sucedido en el caso de la ya fallecida Ana Ereño, conocida militante feminista y trabajadora de Egin, que fue detenida el 28 de abril de 1982, cuando tenía 55 años. Ereño fue puesta en libertad tras estar incomunicada diez días en dependencias policiales y los informes forenses no dejaron lugar a dudas sobre el trato que sufrió, ya que reflejaron las muy numerosas contusiones, equimosis y hematomas que presentaba. Sigue leyendo

Asimilazioa ala ezintasuna? Auskalo!

Martxel Toledo – Euskal Selekzioa Bai  Berria http://www.berria.eus/paperekoa/1832/016/003/2015-09-04/asimilazioa_ala_ezintasuna_auskalo.htm

Euskal Herrian, betidanik antolatu izan dira goi mailako kirol lehiaketa pilo bat, bai amateur eta bai profesional mailan, besteak beste, gurean, zaletasun handia egoteaz gain, antolakuntza mailan ere, seriotasunaren bidetik, gauzak txukun egiteko gaitasuna demostratu delako. Hala, txalotu baino ez federazioek, elkarteek, kirolariek, zaletuek eta bestek egiten duten lana, ia denek musu truk, benetan goraipatzekoa delako.

Baina hori hala izan arren, ezin ukatu gurean badirela tartean lehiaketa batzuk kirol irizpideetatik haratago pentsatuta eta bultzatuta antolatzen direnak; alegia, plus berezi baten estrategian murgilduta egiten direnak, eta, gainera, nire ustetan, zoritxarrez, azken hamarkada honetan gurean ugalduz doazenak. Zergatik ote?

Kirolak, jende ugari erakartzearekin batera, nolabait «engantxatzeko» edo bereganatzeko gaitasuna du, eta batik bat modalitate indartsuenek: geurean, futbola, errugbia, txirrindularitza, saskibaloia, pilota, arrauna… Esan daiteke gizarte honetan kirola fenomeno soziala ere bihurtu dela, eta, ondorioz, lehiaketa edo kirol proba horiek kirol irizpideetatik haratago doan mezu interesatu bat zabaltzeko tresna eraginkorrak ere badirela. Ikusi baino ez, futbolaren kasuan, Espainiarrek «la roja» selekzioarekin edo frantziarrek berearekin emaitza onak lortzen dituztenean zer gertatzen den eta nola erabiltzen duten kirola mezu interesatu baten bitartez bere aberriaren apologia egiteko. Sigue leyendo

Hablando del pasado. Roberto Uriarte alias Atutxin

(¿Modelo educativo del dirigente de Podemos? ¿Convivencia?)

José Luis Herrero y Antton Azkargorta, Profesores despedidos de la UPV  en Gara. http://www.naiz.eus/eu/iritzia/articulos/hablando-del-pasado

Roberto Uriarte fue secretario y vicedecano la Facultad de Ciencias Sociales y de la Comunicación en los años 90, coincidiendo con la grave crisis universitaria de la época debido al conflicto generado por la lucha a favor de un profesorado propio universitario y que tuvo como protagonistas a varios profesores despedidos de la UPV que conformaron el colectivo que se conoció como La Pancarta. El Decanato de esa Facultad, ante nuestras reivindicaciones, utilizó todo tipo de instrumentos represivos para desalojarnos de las aulas: informes con acusaciones falsas, suspensión de clases, cierre de la Facultad, amenazas a los estudiantes con pérdidas de convocatoria, envío de documentos a los medios de comunicación para criminalizarnos, presiones a estudiantes y profesores para que se enfrentasen a nosotros, etc.

Como todas estas medidas no tuvieron éxito, el Decanato presentó un documento en una Junta de Facultad donde solicitaba a los mandatarios universitarios nuestro repudio, expulsión de la Facultad, procesamiento judicial y levantamiento de expedientes a profesores solidarios y órganos de dirección del Departamento de Periodismo que nos apoyaban. Las consecuencias de todo ello no se hicieron esperar, ya que fuimos desterrados del campus de Leioa y sufrimos la querella criminal del Tribunal Superior de Justicia del País Vasco. Ello condujo posteriormente a continuas agresiones hacia nosotros por parte de guardias jurados y Policía autonómica, detenciones, paso por comisaría en innumerables ocasiones, juicios incontables, condenas, cárcel, multas, embargos y demás. De todas formas, esta represión fue fructífera, socialmente hablando, ya que contribuyó a levantar un movimiento de solidaridad en toda Euskal Herria a favor del Profesorado Propio que se tradujo posteriormente en la denominada Ley Iztueta, que legalizó nuevas figuras contractuales propias en la UPV. Sigue leyendo

Carta abierta de Alfonso Sastre apoyando al Movimiento Pro Amnistia

¡Amnistia ta Askatasuna!

Carta abierta

Queridos amigos: Deseo comunicaros mi identificación con los postulados que habéis manifestado en vuestra carta dirigida a mí el pasado 23 de agosto, y mi decidida simpatía por el calendario de actividades de que me dais cuenta. ¡Adelante sin dudarlo por ese camino, que es el de la solidaridad con quienes aún padecen -enfermos o no- la tortura del encarcelamiento!

Se trata de activar con todas las fuerzas de que dispongamos la libertad de los presos políticos vascos. Es sabido y evidente que sin que esa condición se cumpla no se habrán conquistado las condiciones para una paz digna de ese nombre.

Por supuesto, suscribo mi solidaridad con vuestro calendario, y apoyo decididamente las manifestaciones a favor de la amnistía del 29 de agosto y del 28 de noviembre, así como aquellas en las que se reclame la inmediata puesta en libertad de los presos enfermos. A todas ellas declaro mi más ferviente adhesión. Vaya ya como modesta aportación a las mismas la idea de que la libertad es la cuna sagrada de la paz y de que la falta de libertad ofrece el siniestro panorama de los cementerios.

Caminemos por la vía que el gran filósofo Emmanuel Kant nos propuso en ese pequeño gran monumento de la Filosofía que es La paz perpetua.

Salud eta aurrera!

(Me parece justo que se haga hincapié en el problema de los enfermos y en la especial urgencia de algunos casos).

Alfonso Sastre

26 de agosto de 2015

Ad hominem argudioei stop. Amnistia aurrera!

Ad hominem argudioak dira eztabaida alde batera utzita deskalifikazio pertsonaletan oinarritzen direnak, eztabaidan arerio duzunaren iritziei aurre egin beharrean solaskidearen edota haren komunitatearen ustezko akats eta gabeziak azpimarratzeko erabiltzen direnak. “Arerio baten argudioari ezin badiozu erantzun ez dago dena galduta: iraindu dezakezu” (Elbert Hubbert).

Mikel Zubimendiren Historiaren motorraz hitz-aspertu batzuk artikulua (Gara, 2015-08-13) irakurriz gero ad hominem argudioen adibide argia aurkituko dugu. “Jende bat aspertu egiten da, aspaldi dago aspertuta, eta, hain oker horregatik, egiten ditu egiten dituenak” dio Zubimendik eta, beste batzuen artean, amnistia aldarrikatzen dugunok jartzen gaitu horren adibide. Horri gehitzen dio nagiak eta aspergarriak garela eta, gure aspermenak etenik ez badu buruko gaitzetako profesional bat kontsultatzea proposatzen digu azken aukera moduan. Beste batzuk baregarri utzi nahian barregarri gelditzen da.
Orain dela bi hilabete beste artikulu batean (Sí a la amnistía, Gara, 2015-06-15) alde bakoitzak amnistiaren inguruan zuen jarrera argudioz azaltzearen beharraren garrantzia azpimarratu nuen. Zentzu horretan ez dugu aurrera pausurik ikusi batzuen partez eta, behintzat publikoki, gai honen inguruan modu eraikitzaile eta koherentean agertu diren eragile bakarrak Amnistiaren Aldeko eta Errepresioaren Aurkako Mugimendua eta Amnistiaren Aldeko Gutuna sinatu zuten 140 errepresaliatu ohiak izan dira. Gainontzeko guztien partez irainak besterik ez.

Mikel Zubimendiren kasuan bere ibilbide politiko luze eta aberatsa aski ezaguna da, Jarraiko bozeramaile zen garaitik Seguran Batasunaren aurka burututako operazioraino, eta horregatik iruditzen zait azken artikulu honetan egin duena baino askoz hobeto egin dezakeela. Ez dakit gaur egun zelan kalifikatuko lukeen Ramón Jauregiren parlamentuko eserlekuan karea bota zuenekoa Lasa eta Zabalaren kasuan PSOEk zuen ardura salatzeko, edo ETAn militatzera pasatzeko hartu zuen erabakia. Aspertuta zegoelako egin zituen egin zituenak? Ez dut uste, konbentzituta zegoelako egin zituela ziur nago.

Horregatik defendatzen dugu amnistia aldarrikapen honen inguruan militatzen dugunok, konbentzituta gaudelako. Era ezberdinetan azaldu dugu zergatik nahi dugun errepresaliatu politikoentzako amnistia eta gaur beste modu batez egingo dut, badaezpada oraindik despistaturen bat enteratu ez bada: ez dugulako onartzen Euskal Herriaren alde eta faxismoaren aurka borroka egin dutenen aurkako inolako zigorrik. Hori bezain erreza. Eta horregatik manifestatuko gara Bilbon amnistiaren alde abuztuaren 29an eta azaroaren 28an.

Orain, manifestazio horretara joango ez direnei tokatzen zaie euren jarreraren zergatia azaltzea. Zain gaude.

Sendoa Jurado García. Amnistiaren aldeko militantea.


QUE PASARA DE AQUI A DIEZ AÑOS…?

Artículo de opinión de Jose Mari Lorenzo Espinosa

No conseguiremos nada, hasta que no saquen los tanques a la calle”. Esta frase de G.P., un militante de ETA, a principio de los setenta en una reunión iniciática, nos dejó con la boca abierta y el alma en suspenso, al grupo de amigos que le escuchábamos.

Después del juicio de Burgos (1970) la causa vasca había conocido una extensión y popularidad en España y en Europa, sin precedentes, gracias al sacrifico y riesgo asumido por un sector de militantes. La represión del Estado empezaba también a extenderse y hacerse cada vez menos selectiva, intentando atemorizar a todos. Sin embargo, el compromiso personal de muchos, incluidos algunos etorberriak, hizo posible que ETA se convirtiera en un sólido grupo resistente, capaz de plantar cara al Estado y llegar a ser su peor enemigo, durante la Transición y mucho después. Y que la causa vasca fuese un asunto político de primera magnitud. Sigue leyendo

Albertia eguna 2015.

Gaur eguerdian, Albertia mendiko tontorrean, zein Gazteluako Hariztian, Asturiasko Areces eta Pando Mendian borrokatu zuten gudari eta miliziano guztiak omendu ditugu.

40 urte baino gehiago daramagu Albertia Eguna ospatzen eta gudariak omentzen. Marka handia da, batez ere eta beteranoena izanik, Ezker Abertzalearen Oroimen Historikoaren egun erreferentziala bilakatu delako.

Aurtengo Albertia Egunean gogora ekarri nahi izan ditugu 1937ko otsailean, Asturiasko Areces eta Pando Mendietan borrokatutako guztiak, eta batez ere, bertan eroritako Eusko Abertzale Ekintzako 120 inguru gudari. Azken urtetan bertan egindako lanak, oraindik desagerturik dauden dozenaka gudari ekintzaleen gorpuak aurkitzeko ez dute helburua lortu. Desagerturik jarraitzen dute. Baina, beraien oroimena berreskuratze lanetan, ez dugu etsiko, Euskal Herriko historian merezi duten postua izan arte.

Euskal Brigadaren ekarpena eta bertan EAE-ANVko gudariena ez zen txikia izan. Ezker Abertzalek inoiz egindako ekintza internazionalistarik handiena izan zen hura. Errepublikaren alde eta Iberiar herrien sostenguan faxisten aurka. Benetako Internazionalismoa.

Zoritxarrez, ekarpen hura nahiko ezezaguna da, ez bakarrik Euskal Herrian, baizik eta ezker abertzalearen baitan ere.

Horregatik, gaur ekintza sinboliko bat egin nahi izan dugu Areces eta Albertia lotuz, harri baten bidez Areces eta Pandoko gudarien izena elkartuz sinbolismoz lotutako ekitaldian. Areceseko lurra ere ekarri dugu Albertiako tontor honetara.

Borroka garaia da, baina baita gure Errelatoa eraikitzeko garaia. Ez dugu utziko, indar apur bat dugun artean, gure borrokalarien izenak eta izanak ahazten.

Izan zirelako gara eta izango garelako.

 Euskal Herria, 2015eko uztailak 5.

Albertia Eguna 2015.

 

Datorren igandean, uztailak 5, Eusko Lurra Fundazioak 2015eko Albertia  Eguna antolatu du Arabako Legutiano herritik gertu dagoen Albertia mendian eta Gazteluako Hariztian.

Urteekin, Albertia Eguna egun erreferentziala bilakatu da Euskal Herriko Oroimen Historikoan, eta bereziki Ezker Abertzalearen Oroimen Historikoan: 1936ko gerran EAE-ANVko 300 gudaritik gora hil zituzten frankistek eta espainiar militarrek Albertiako batailan.

Eusko Lurra Fundaziotik azpimarratu nahi dugu Ezker Abertzalearen Oroimen Historikoa balorean jartzeko beharra. Bereziki, euskal gatazka ezkutatzeko batzuek beraien neurriko errelatoa egin nahi duten garai hauetan. Ezkertiar abertzaleok, gure historia propioa balorean jartzeko betebeharra dugu etorkizuna eraikitzeko. Errelatoen gatazka hor dago, espainolistek eta autonomistek beraiena inposatu nahi dute Genozidio Frankistari eta Estatu terrorismoari garrantzia kenduz beraien ardurak estaltzeko.

Aurtengo Albertia egunean, Eusko Lurra Fundazioak 36ko gerraren beste bataila bat ekarri nahi izan du bereziki gogora: Asturiasko Areces-eko bataila.

Oviedo askatzeko Eusko Jaurlaritzak “Euskal Brigada” delakoa bidali zuen bertako borroketan parte hartzeko. Areceseko zein Pando mendiko borroketan 300tik gora euskaldun hil zituzten. Haietatik 120 inguru EAE-ANVko gudariak. Gudari ekintzale asko oraindik desagerturik jarraitzen dute, gorpuzkinak ezin izan direlako aurkitu.

Beste aldetik, gudari hauen izaera internazionalista azpimarratu nahi da aurtengo ekitaldietan, Euskal Herritik kanpo borroka egin baitzuten Espainiar Errepublikaren sostenguan. Ezker Abertzaleak inoiz egindako ekimen internazionalistarik handiena izan zen hura.

Ekitaldia eguerdiko 12,00etan hasiko da Albertiako ttonttorrean dagoen monolito ondoan. Bertan Amnistiaren aldeko mugimenduaren partaide batek Amnistiaren esanahi istoriko-politikoaz  hitz egingo du eta ondoren omenaldia egingo zaie Euskal Brigadako gudari eta milizianoei.

13,30etan Eusko Ekintzak ekitaldi politikoa egingo du Albertia mendi azpiko Gazteluako hariztian. Ondoren herri bazkaria eta erromeria izango da hariztian bertan.

Euskal Herria 2015eko ekaina.